Zaćma – objawy, leczenie, przyczyny. Jak przebiega operacja zaćmy?
Objawy zaćmy często są niespecyficzne, co sprawia, że dysfunkcja ta jest szczególnie niebezpieczna. Celem podjęcia skutecznego leczenia warto regularnie odwiedzać okulistę, by szybko zdiagnozować problem i przeprowadzić leczenie. Jak przebiega zabieg usunięcia zaćmy? Czy katarakta grozi ślepotą? Czy można tej chorobie zapobiec? Przeczytaj!
Jakie są przyczyny występowania zaćmy?
Według WHO zaćma jest najczęściej występującą dysfunkcją wzroku. Przyczyn zaćmy nie można określić w sposób jednoznaczny. Wyróżnić można dwa podstawowe rodzaje tej choroby, a mianowicie wrodzoną i nabytą. Wrodzona katarakta może być spowodowana zapalenia wirusowe kobiety ciężarnej, takich jak różyczka czy grypa.
Co więcej, katarakta często jest dysfunkcją o podłożu genetycznym. Natomiast rozwój zaćmy nabytej najczęściej jest bezpośrednio powiązany z zachodzącymi w organizmie procesami starzenia, które wiążą się zarazem z dysfunkcją metabolizmu. Zatem zaćma w teorii nie jest chorobą, lecz procesem uwarunkowanym naturalnie. Katarakta może być jednak również konsekwencją urazu oka, stanu zapalnego błony naczyniowej oka, cukrzycy, terapii kortykosteroidami, retinopatii barwnikowej.
Na chwilę obecną nie opracowano sposobów na to, by zapobiegać zaćmie. Profilaktyka zaćmy ogranicza się więc do regularnych wizyt u okulisty oraz ogólnej dbałości o zdrowie. Moment pojawienia się zaćmy może być przyspieszony w przypadku nieodpowiedniego trybu życia. Warto więc zrezygnować z palenia tytoniu, chronić oczy przed słońcem, dbać o zrównoważoną dietę.
Najczęstsze objawy zaćmy. Jak rozpoznać chorobę?
Zaćma wrodzona może objawiać się już w pierwszych latach życia. Dostrzegalna jest rozjaśniona, niemal biała źrenica, a często również oczopląs lub zez. Dzieci borykające się z pogorszeniem wzroku mogą częściej pocierać oczy i dawać rodzicom do zrozumienia, że występują problemy z widzeniem. Z kolei w przypadku zaćmy nabytej objawy różnią się zależnie od jej rodzaju. W ramach tego pojęcia wyróżnić można wiele podtypów, jednak najbardziej znane są cztery rodzaje katarakty.
- Katarakta jądrowa – rozwijająca się w powolnym tempie dysfunkcja prowadząca do krótkowzroczności. Zmętnienie pojawia się w jądrze soczewki. Częstym objawem jest krótkotrwała poprawa widzenia z bliska, zauważalna na przykład w momencie czytania. Problemy z widzeniem mogą nasilać się w ostrym świetle. Objawem może być również zmatowienie barw.
- Zaćma korowa – zmętnienie zlokalizowane jest w obwodzie soczewki. Jednym z objawów katarakty korowej jest podwójne widzenie, często występuje także pogorszenie widzenia po zmroku.
- Katarakta podtorebkowa tylna – zmiany pojawiają się pod tylną torebką soczewki. Choroba postępuje szybko i wiąże się ze znacznym pogorszeniem widzenia w ciągu kilku tygodni. Objawem zaćmy może być konieczność częstej wymiany soczewek korekcyjnych.
- Zaćma podwichnięta – występuje w przypadku, gdy soczewka traci umocowanie na skutek zerwania obwódki rzęskowej i aparatu więzadełkowatego. Najczęstszą przyczyną takiego stanu jest uraz mechaniczny. W efekcie dochodzi do znacznego pogorszenia wzroku, a nieleczona zaćma podwichnięta może prowadzić nawet do jaskry.
Jak przebiega proces leczenia zaćmy?
Nieleczona zaćma to najczęstsza przyczyna ślepoty, dlatego problemów z widzeniem nie warto lekceważyć. Obecnie jedyną skuteczną metodą leczenia zaćmy jest chirurgiczne usunięcie zmian. W czasie zabiegu usuwana jest zmętniała soczewka, a kolejno w jej miejsce wszczepiana jest soczewka sztuczna umożliwiająca poprawę widzenia. Wykonany z zastosowaniem najnowocześniejszych technologii zabieg jest bezproblemowy i krótkotrwały. Operacja katarakty trwa z reguły nie dłużej niż 15 – 20 minut
W celu wszczepienia syntetycznej soczewki chirurg wykonuje niewielkie, zaledwie dwu milimetrowe nacięcie. Nie ma potrzeby zakładania szwów. Co więcej, zabieg jest bezbolesny, gdyż przed jego rozpoczęciem specjalista przeprowadza znieczulenie miejscowe z zastosowaniem specjalnego płynu. Znieczulenie miejscowe może być stosowane również w przypadku osób chorych i pacjentów w wieku podeszłym. Cały proces kontrolowany jest bowiem przez anestezjologa.
Po zabiegu wymagana jest rekonwalescencja. Pacjent powinien stawić się na rutynową kontrolę następnego dnia oraz po tygodniu od daty operacji lub zgodnie z zaleceniami lekarza. Okulista zwykle zaleca stosowanie antybiotyków steroidowych. W czasie rekonwalescencji należy zrezygnować ze sportów i ogólnie pojętego wysiłku fizycznego, który mógłby się wiązać ze wstrząsami. Proces odzyskiwania ostrości widzenia zajmuje nie dłużej niż miesiąc. W przypadku niepowodzeń najczęstszą przyczyną są choroby towarzyszące. Powikłania pozabiegowe występują niezwykle rzadko. W przypadku wystąpienia zaćmy wtórnej pojawiającej się na tylnej torebce oka wykonywany jest zabieg laserowy.
Celem zdiagnozowana zaćmy warto odwiedzić Centrum Medyczne Helemejko Wrocław już po obserwacji pierwszych niepokojących objawów. Problemy z widzeniem mogą, choć nie muszą, wskazywać właśnie na tę nieprawidłowość. Prosty zabieg usunięcia zaćmy jest sprawdzoną metodą na odzyskanie komfortu prawidłowego widzenia!
Helemejko Centrum Medyczne