Jakie badania okulistyczne wyróżniamy i jak przebiegają?
Podstawowe badania okulistyczne mają na celu wykluczenie wad wzroku, między innymi takich jak krótkowzroczność, dalekowzroczność, astygmatyzm, zespół suchego oka czy zaćma. Warto wiedzieć, w jaki sposób okulista przeprowadza badanie i o jakich nieprawidłowościach świadczą wyniki.
Podstawowe badania okulistyczne – charakterystyka
Badania okulistyczne w wersji podstawowej przeprowadza się zazwyczaj w ramach rutynowej wizyty lub celem doboru soczewek korekcyjnych. W tym celu wykonywane jest tradycyjne badanie wzroku z pomocą tablicy Snellena, badanie optometryczne oraz inne badania zgodne ze standardami określonymi przez Polskie Towarzystwo Optometrii i Optyki. Na kompleksowe badanie składa się:
- badanie optometryczne, w ramach którego przeprowadza się pomiar refrakcji, a także ocenę widzenia przestrzennego, obuczonego oraz akomodacji;
- ocena ciśnienia wewnątrzgałkowego, fachowo określana jako tonometria;
- badanie grubości rogówki, a więc pachymetria;
- ocena krzywizny rogówki i mocy refrakcji, czyli keratometria;
- stiaskopia wykonywana jest celem określenia konkretnej wady wzroku;
- biomikroskopia, a więc badanie lampą szczelinową daje możliwość analizy stanu siatkówki i nerwów.
W trakcie profesjonalnego badania okulistycznego określić można nie tylko ostrość widzenia na odległość, ale też pole widzenia. Badaniu poddawany jest zarówno przedni, jak i tylny odcinek oka. Przeprowadzając badania nowoczesnymi metodami, takimi jak skiaskopia lub refraktometria komputerowa okulista może wykryć nawet bardziej skomplikowane wady wzroku, takie jak astygmatyzm. Skiaskopia polega na zastosowaniu płaskiego lustra z otworem oraz soczewek korekcyjnych. Wykonując to badanie okulista obserwuje pojawiające się odblaski.
Keratometria stosowana jest celem określenia stopnia i osi astygmatyzmu. Z kolei dzięki pachymetrii możliwa jest ocena poziomu ciśnienia śródgałkowego. Stosowane w gabinecie okulistycznym metody są bezinwazyjne. Badania z reguły nie zajmują więcej niż kilkadziesiąt minut. Tymczasem odpowiednio wczesna diagnostyka i dobór odpowiednich rozwiązań są kluczowe, gdy chodzi o profilaktykę rozwoju chorób.
Specjalistyczne badania okulistyczne – kiedy je wykonać?
Odmienne badania okulistyczne stosuje się celem diagnostyki suchego oka, zaćmy czy nużeńca. Wszystkie te badania wykonywane są w Centrum Medycznym Helemejko. Jakie badania wykonać, by zdiagnozować konkretne choroby?
- Badania konieczne celem diagnostyki zaćmy
Diagnostyka zaćmy odbywa się w oparciu o wywiad z pacjentem oraz ocenę przedniego odcinka oka z zastosowaniem wspomnianej już lampy szczelinowej. Dlatego zaćma często bywa diagnozowana przy okazji rutynowego badania wzroku. Oprócz tego przeprowadzane jest jednak badanie dna oka, mające na celu diagnostykę ewentualnych dodatkowych nieprawidłowości. Zaćmie może towarzyszyć np. odkształcenie siatkówki czy też zanik nerwu wzrokowego. Badanie to jest konieczne, ponieważ tego typu zmiany mogą mieć charakter nieodwracalny i muszą zostać wykluczone.
- Badania okulistyczne – diagnostyka suchego oka
W celu diagnostyki zespołu suchego oka okulista wykonuje szereg badań. Jednym z nich jest test Shirmera, polegający na ocenie ilości łez produkowanych w ciągu 5 minut. W tym celu stosuje się specjalistyczną bibułkę umożliwiającą pomiar. Konieczne jest także wykonanie testu jakości łez. Z zastosowaniem biomikroskopu okulista ocenia, jak długo łza utrzymuje się na powierzchni gałki ocznej. Dodatkowo przeprowadza się test wysokości menisku filmu łzowego, ocenę fałdów spojówki, ujść i gruczołów Meiboma.
- Badanie na obecność nużeńca
Celem wykluczenia obecności pasożyta należy przeprowadzić badanie na obecność nużeńca ludzkiego oraz nużeńca krótkiego. W tym celu przeprowadzane jest badanie pod mikroskopem. Konieczne jest pobranie materiału do badań, a więc rzęs. W przypadku wystąpienia zmian skórnych pobierana jest także zeskrobina z zainfekowanych okolic. Badania nie wykonuje okulista, lecz mikrobiolog. Badania te mogą być wykonane w niemal każdym laboratorium. Wynik zwykle jest znany już po 10 minutach! Badanie wykrywa zarówno dorosłe osobniki, jak też larwy i jaja.
Jak przygotować się do badania okulistycznego?
Do okulisty warto wybrać się bez makijażu. Makijaż utrudnia przeprowadzenie oceny ciśnienia wewnątrzgałkowego, maskuje objawy chorób i stanowi zagrożenie, w przypadku dostania się do wnętrza oka. Demakijaż jest obowiązkowy także w przypadku badań wykonywanych pod kątem nużeńca. Ponadto, celem przygotowania pacjenta okulista może zastosować krople do oczu. Po ich zastosowaniu ostrość widzenia może ulec pogorszeniu. Dlatego jeszcze przed wizytą warto zaplanować sobie transport powrotny. Przed przeprowadzeniem badania należy również zdjąć soczewki kontaktowe – w przeciwnym razie wyniki będą niemiarodajne.
Warto regularnie odwiedzać okulistę, w celu wykonania rutynowych badań okulistycznych. Doświadczony specjalista zleci dodatkowe badania, w przypadku wykrycia niepokojących zmian. Również szczegółowy wywiad z pacjentem daje lekarzowi podstawy do przeprowadzenia dodatkowej diagnostyki. Zapraszamy więc do Centrum Medycznego Helemejko!